Vandaag nam Joost de Jager afscheid bij de
Voedselbank Amsterdam. Joost de Jager was “eindverantwoordelijk coördinator” van de voedselbank. In de
vacature voor zijn opvolger staat te lezen dat van hem of haar wordt verwacht zonder vergoeding 30 uur aan de slag te gaan. Het minste wat ik kon doen was Joost de Jager een afscheidskadootje gaan brengen.
De mensen van de voedselbank werken hard om hun “klanten” iedere week van een voedselpakket te voorzien. Steeds meer zet de voedselbank zich er voor in om die klanten ook het “normale” circuit van uitkering, schuldhulpverlening en werk in te krijgen. Dat is niet meer dan terecht, want de voedselbank hoort geen eindstation te zijn.
De relatie tussen de overheid en de voedselbank blijft een lastige. In het Nederlandse sociale systeem hebben we solidariteit tussen mensen omgezet in rechten van individuen ten opzichte van de overheid. Welbeschouwd is dat systeem sluitend. En dus zou er geen voedselbank hoeven te zijn. Maar een systeem dat in theorie sluitend is, hoeft dat in de praktijk nog niet te zijn. Dat is het dan ook niet, omdat het systeem eisen stelt aan mensen. En omdat die eisen er zijn, zijn er mensen die daaraan niet voldoen. Mensen die niet legaal in Nederland verblijven, mensen die niet aan schuldsaneringstrajecten willen deelnemen of ze niet volhouden, mensen die niet snappen hoe het systeem werkt. Om er maar een paar te noemen.
Het is terecht dat het systeem eisen stelt, al zijn sommige eisen wel erg zwaar. En soms zijn ze te zwaar. Laten we mensen die aan een schuldsaneringstraject deelnemen niet te weinig geld overhouden om een beetje fatsoenlijk van te leven? Is het systeem in de praktijk ook echt toegankelijk voor mensen met een geestelijke beperking of psychise ziekte? Rhetorische vragen, eigenlijk.
Maar dan nog blijven er terechte eisen en mensen die aan die eisen niet kunnen of willen voldoen. Dan houdt de solidariteit een keer op. En resteert de barmhartigheid. Daar zijn ze best goed in, bij de voedselbank. De overheid mag dan best een handje helpen, maar kan de voedselbank niet het systeem in trekken.
